سایت 60+ در این بخش به معرفی انواع شایع سرطان های سالمندان پرداخته است. واژه سرطان همیشه با نگرانی‌های شدید همراه است؛ اما میزان نگرانی، و نحوه برخورد با سرطان در همه افراد یکسان نیست. بدون تردید صبور بودن و عمل‌کردن به توصیه‌های درمانی پزشک معالج و حفظ روحیه در غلبه بر سرطان بسیار مؤثر است. در بسیاری از موارد، سرطان‌هایی که تا چندین سال قبل غیرقابل علاج بودند الان به طور کامل درمان می‌شوند و یا اینکه بیمار می‌تواند عمر طولانی‌تری داشته باشد.
متأسفانه، سرطان در انواع مختلفی وجود دارد؛ اما برخی از انواع سرطان‌های سالمندان به تفکیک جنسیت بیشتر رایج است. وقتی از سالمندان سخن می‌گوییم منظور افراد بالای ۵۰ سال است.
هر سرطانی در هر سنی ممکن است هر انسانی با هر جنسیتی را گرفتار کند؛ اما با وجود این هر سرطانی در یک بازه سنی با خطر شیوع بیشتری همراه است. در این مقاله از مجله 60+ با انواع سرطان شایع در سالمندان و نحوه پیشگیری از ابتلا به این بیماری های آشنا خواهید شد. تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.
سرطان پروستات رایج در آقایان سالمند
هنوز مطالعات و پژوهش‌ها مشخص نکرده است، چه عواملی سبب بزرگ شدن غده پروستات مردان بالای ۴۰ سال می‌شود. از علائم سرطان پروستات می‌توان به مشکلاتی نظیر تکرر ادرار، ادرار فوری یا اضطراری، نیاز به ادرار در شب (ناکچوریا – nocturia)، مشکل در شروع به ادرار، کاهش نیروی ادرار، وجود خون در ادرار و … اشاره کرد.
زمانی سرطان رخ می‌دهد که سلول ها به شکل مهارنشدنی تکثیر پیدا کنند.
سرطان سینه رایج در بانوان سالمند
به طور طبیعی احتمال بروز سرطان سینه در بانوان ۶۵ سال یا بالاتر در حدود ۵۰% تخمین زده می‌شود. در بانوان سالمندی که تناسب اندام خوبی برخوردار هستند و با مشکلات اضافه وزن درگیر نیستند، احتمال بروز سرطان سینه کاهش پیدا می‌کند و امید به زندگی افزایش خواهد یافت.
سرطان ریه رایج در هر آقایان و بانوان
یکی از علل اصلی مرگ‌ومیر در افراد مسن سرطان ریه است. سرطان ریه جزء مهلک‌ترین و کشنده‌ترین سرطان های سالمندان طبقه‌بندی می‌شود. در سال‌های اخیر به دلیل متداول شدن مصرف دخانیات در بانوان آمار سرطان در این جنس رشد قابل‌ملاحظه‌ای داشته است.
سرطان حنجره رایج بیشتر در آقایان، کمتر در بانوان
سرطان حنجره به طور معمول پس از ۴۰ سالگی بروز می‌کند. تغییر در صدا، متورم‌شدن گردن، وجود چیزی در گلو یا عدم توانایی قورت‌دادن غذا، سرفه‌ای که با دارو درمان نشود، احساس خفگی به ویژه در شب، بوی بددهان، احساس درد در گوش، لاغرشدن بدون هیچ علتی از علائم رایج در سرطان حنجره به شمار می‌روند.
مصرف دخانیات به خصوص تریاک و نوشیدنی‌های الکلی در بروز این نوع سرطان اثر مستقیم داشته و نقش بسزایی ایفا می‌کنند.
سرطان کولون یا روده بزرگ
سرطان کولون از انواع سرطان‌هایی وراثتی محسوب می‌شود و درصد ابتلا به آن بالا است علائم سرطان روده بزرگ نیز در مراحل اولیه مشاهده نمی‌شود. علائم مراحل ابتدایی بیماری در صورت وجود، شامل: یبوست، اسهال، تغییر رنگ مدفوع، تغییر شکل مدفوع، نظیر باریک شدن مدفوع، وجود خون در مدفوع، خونریزی روده بزرگ، تولید گاز بیش از حد، گرفتگی شکم، درد شکم می‌شود.
سرطان تیروئید
با بالارفتن سن آرام، آرام بافت تیروئید فیبروزه شده و دچار آتروفی خواهد شد؛ نوع آناپلاستیک سرطان تیروئید در دوران سالمندی بیشتر بروز می‌کند.
سرطان معده
اکثر بیماران مبتلا به سرطان معده را سالمندان تشکیل می‌دهند. سرطان معده انواع گوناگونی دارد و علائم اثرگذار در ابتلا به سرطان معده وراثت، استعمال دخانیات، اضافه وزن، عفونت از باکتری هلیکوباکترپیلوری (H. pylori) ، مصرف زیاد نمک در رژیم غذایی، عدم مصرف میوه و سبزی‌ها را شامل می‌شود.
در ایران افزایش سن مهم‌ترین فاکتور ابتلا به سرطان شناخته شده است.
سرطان غدد بزاقی
با افزایش سن احتمال ابتلا به سرطان غدد بزاقی بالا می‌رود. از علائم سرطان غدد بزاقی می‌توان به احساس درد در دهان، به‌وجودآمدن زخم در پرده مخاطی دهان، گرفتگی بینی، ایجاد تغییر در دید و بینایی، بی‌حس شدن بخش‌هایی از صورت، ضعیف‌شدن عضلات صورت در یک طرف، دهان به سختی باز می‌شود، مشکل در بلع، تورم یا توده در نزدیکی گردن، فک و دهان اشاره کرد.
سرطان پوست
جزء سرطان‌هایی محسوب می‌شود که بیشتر در سالمندان شایع است. نوع بدخیم آن هم ملانوما است.
نخستین نشانه سرطان پوست به طور معمول با ظاهرشدن یک توده یا لکه و تغییر رنگ روی پوست همراه است که بیش از چند هفته ماندگاری دارد و به آرامی طی ماه‌ها یا حتی سال‌ها پیشرفت خواهد کرد. از علائم دیگر سرطان پوست می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- پوسته، پوسته شدن
- ضایعات پوستی دردناک سفید، قرمز، آبی یا سیاه که سبب خارش و سوزش می‌شوند.
- ظاهرشدن لکه‌های تیره و قهوه‌ای بر روی پوست
- پیداشدن ضایعات تیره روی کف دست و پا یا روی غشاهای مخاطی محافظ دهان، بینی، واژن یا مقعد
- توده
- برجستگی
سرطان سینوس و بینی
سرطان رایجی نیست؛ اما مبتلایان اغلب گروه سالمندان را تشکیل می‌دهند. تومور سینوس و بینی ممکن خوش‌خیم و یا بدخیم باشد.
در سرطان بینی و سینوس تومورهای بدخیم در حفره بینی و سینوس‌ها به وجود می‌آید این نوع سرطان بسیار کمیاب است و بیشتر مردان دارای ۵۰ تا ۶۰ سال سن را درگیر می‌کند.
توده‌های لنفاوی در سروگردن
روی‌هم‌رفته با بالارفتن سن متداول‌تر می‌شود و بعضی از انواع این سرطان در سالمندان دیده می‌شود. با علائمی نظیر: کاهش وزن و کم‌اشتهایی، ضعف و… بروز خواهد کرد.
تومورهای گوش
تومورهای گوش ممکن است در خارج و داخل گوش ایجاد شود. به سبب اینکه سنگینی گوش در سالمندان بسیار رایج است امکان دارد به این علائم توجه نشود؛ اما در این سرطان مشکل شنوایی روندی فزاینده داشته و افزایش پیدا خواهد کرد.
انواع تومور در سالمندان
رشد و تکثیر غیرنرمال سلول‌ها در بدن باعث تشکیل تومورها می‌شود. این تومورها مانع فعالیت‌های طبیعی ارگان‌های از بدن می‌شود و به تدریج بازدهی و کارکرد آن‌ها را به صفر خواهد رسید. این تومورها به دو دسته خوش خیم و بدخیم طبقه‌بندی می‌شوند.
تومور بدخیم
این تومور به سرعت در نواحی دیگر بدن گسترش پیدا می‌کند و سایر اعضاء بدن را نیز درگیر می‌کند. این تومورها به‌وسیله غدد لنفاوی و گردش خون در بدن حرکت می‌کنند تا در قسمت‌های سالم بدن تخریب ایجاد کرده و مشکل به وجود آوردند. بیشتر این تومورها، سرطانی را به وجود می‌آورند که درمان آن بدون عمل جراحی امکان‌پذیر نخواهد بود.
تومور خوش خیم
خوشبختانه این نوع از تومور قادر به گسترش یافتن نیست در نتیجه سایر بافت‌ها و اعضای بدن را درگیر نخواهد کرد. تومور خوش خیم برخی اوقات امکان دارد بسیار بزرگ باشد؛ اما اثرات مخرب بسیار کمتری در مقایسه با تومور بدخیم خواهد داشت. هرچند تومورهای خوش‌خیمی که در مغز تشکیل می‌شوند ممکن است بسیار مهلک و کشنده باشند به همین سبب درمان این نوع تومورهای مغزی از اهمیت بسزایی برخوردار است.
برخی از سرطان‌ها نظیر سرطان سینه و پروستات مربوط به جنسیت خاصی بوده و در سالمندی بروز می کنند.
نحوه گسترش سرطان در بدن
سلول‌های سرطانی به ۳ شکل می‌توانند در بدن گسترش یافته و کل بدن را درگیر کنند. این سه روش عبارت هستند از:
به وسیله بافت‌ها
سلول‌های سرطانی این توانایی را دارند که به بافت‌های سالم پیرامون خود حمله کرده و شروع به تخریب و از بین بردن این بافت‌ها کنند.
توسط دستگاه لنفاوی
در این روش سلول‌های سرطانی سیستم لنفاوی حمله می‌کنند و با واردشدن در عروق و رگ‌های لنفاوی حرکت کرده و به سایر اعضا و بافت‌ها آسیب وارد می‌کنند.
به وسیله خون
سلول‌های سرطانی، سیاهرگ‌ها و مویرگ‌ها را مورد تهاجم قرار داده و با جریان خون وارد کلیه قسمت‌های بدن می‌شوند.
کاهش خطر ابتلا به سرطان را در سالمندان با درمان سه گانه
در مطالعات و بررسی‌های انجام گرفته توسط پژوهشگران ثابت شده است که مصرف ویتامین D با دوز بالا به همراه اسیدهای چرب امگا 3 و داشتن یک برنامه ورزشی سبک در خانه، خطر ابتلا به سرطان در سالمندان و میان‌سالان را به میزان قابل‌ملاحظه‌ای کاهش می‌دهد.
این یافته‌ها برآیند بررسی شرایط سلامت جسمانی بیش از 2000 سالمند در بازه زمانی سه سال در قالب یک تحقیق و پژوهش اکتشافی است. مصرف ویتامین D و اسیدهای چرب امگا 3 همراه با ورزش کردن و داشتن فعالیت‌های جسمانی منظم همه به عنوان توصیه‌هایی اثرگذار برای جلوگیری از سرطان در نظر گرفته می‌شوند.
پزشکان و متخصصان به این نتیجه دست یافته‌اند که ویتامین D از رشد سلول‌های سرطانی پیشگیری کرده و اسیدهای چرب امگا 3 تا حدود زیادی میزان جهش سلول‌های سالم به سلول‌های سرطانی را کم خواهد کرد. ورزش کردن و داشتن فعالیت فیزیکی منظم، کارکرد سیستم ایمنی بدن را ارتقا می‌بخشد و سبب کاهش شده و در نتیجه در پیشگیری از سرطان نقش بسزایی ایفا می‌کند.
سخن آخر
سرطان گروهی از بیماری‌ها را شامل می‌شود که ممکن است به علل گوناگون ایجاد شود و انواع مختلفی دارد. سرطان شاید ناشی از ژنتیک و وراثت یا سبک زندگی یا شاید بر اثر مواد شیمیایی، اشعه ماورا بنفش و … به وجود بیاید.
سرطان ممکن است در سنین مختلف رخ بدهد، اما هرچه فرد به سمت سالمندی و میان‌سالی می‌رود امکان مبتلا شدن به سرطان نیز بیشتر است و همین امر سبب می‌شود افراد سالمند مبتلا به سرطان به مراقبت‌های تخصصی و پزشکی بیشتری احتیاج داشته باشند. در این شرایط اعضای خانواده یا پرستار سالمند وظیفه دارند افزون بر مراقبت از وی، در مسیر بهبودی و پشت سر گذاشتن این بیماری به وی کمک کنند.
افزودن دیدگاه